SAUNOWANIE – RYTUAŁ DLA ZDROWIA

SAUNOWANIE – RYTUAŁ DLA ZDROWIA    

Od tysięcy lat Skandynawowie korzystają z sauny, aby oczyścić ciało i zrelaksować umysł. W samej tylko Finlandii liczącej ok. 5,5 mln mieszkańców działa blisko 2 mln saun, a kultura tzw. „saunowania” jest tam wpajana od wczesnego dzieciństwa. Sprawdź, jakie korzyści zdrowotne oferuje sauna, kiedy wizyty w niej są bezpieczne i w jaki sposób łączyć je z treningami.

Sauna – same korzyści 

Jeśli regularnie ćwiczysz, warto pomyśleć o wizytach w saunie jako sposobie na potreningowy relaks i regenerację. Wysoka temperatura rozluźnia mięśnie, łagodzi bóle stawów oraz wspiera naturalne procesy metaboliczne, ponieważ – jak wykazały badania naukowe – poddanie ciała terapii cieplnej wyzwala reakcje fizjologiczne obserwowane również podczas ćwiczeń.

Prawidłowe korzystanie z sauny zapewnia szereg naukowo udowodnionych korzyści zdrowotnych:

• Relaks i ulga dla mięśni. Wysoka temperatura łagodnie podnosi tętno i powoduje rozszerzanie naczyń krwionośnych. Szacuje się, że w saunie nasze tętno wzrasta o ok. 30%, a serce prawie podwaja ilość pompowanej krwi. Dzięki polepszeniu krążenia i dotlenieniu organizmu, kąpiele w saunie rozluźniają spięte po treningu mięśnie oraz pomagają w regeneracji stawów. Redukują także ból i dyskomfort po ćwiczeniach.
• Poprawa wydolności organizmu. Naukowcy odnotowali wzrost objętości krwi dzień po wystawieniu organizmu na działanie wysokich temperatur. Zapewnia to w rezultacie lepszą wydolność sercowo-naczyniową.
• Poprawa wyglądu skóry. Sauna poprawia przepływ krwi oraz limfy w naczyniach podskórnych, dzięki czemu skóra staje się bardziej jędrna i gładka. Pomaga także w pozbywaniu się nagromadzonej wody w organizmie, dzięki czemu redukuje cellulit.
• Wzmocnienie odporności. Naprzemienne rozgrzewanie i schładzanie ciała podczas sesji saunowania poprawia odporność i hartuje organizm. Zwiększa także zdolność do radzenia sobie z infekcjami i chorobami.
• Redukcja stresu. Ciepłe i przytulne wnętrze sauny, często wypełnione zapachem olejków eterycznych pomaga się zrelaksować i oczyścić umysł.

Sauna fińska czy łaźnia parowa?

Dwa najbardziej znane typy sauny wywołują pocenie, jednak wykorzystują do tego różne rodzaje ciepła. W saunie fińskiej (czyli suchej) temperatura sięga nawet 90°C, ale wilgotność powietrza jest bardzo niska. Z kolei w tzw. łaźni rzymskiej (parowej) temperatura nie przekracza 60°C, a wilgotność powietrza utrzymuje się na poziomie 30-40 %. Możemy również korzystać z sauny solnej, kamiennej lub takiej, w której wysoką temperaturę generują promienie podczerwieni. Wybór zależy od naszych preferencji i samopoczucia.

Najlepszy czas na korzystanie z sauny

Aby uzupełnić cykle treningowe wizytami w saunie najlepiej korzystać z niej w dni wolne od ćwiczeń. Warto zarezerwować sobie więcej czasu, aby odbyć 3-4 sesje rozgrzewania oraz po każdej mieć chwilę na chłodny prysznic oraz odpoczynek i nawodnienie. W przypadku osób początkujących wizyty w saunie powinny trwać ok. 5 minut. Przy każdej kolejnej można wydłużać ten czas do 10, a następnie (maksymalnie) do 15 minut. Aby skutecznie zrelaksować ciało, najlepiej odwiedzić saunę dzień po intensywnym treningu. Jeśli trenujesz wcześnie rano, możesz zrobić to wieczorem.

Kiedy odpuścić wizytę w saunie?

Pomysłem niebezpiecznym dla zdrowia będzie pobyt w saunie zaraz po intensywnym treningu, szczególnie aerobowym. Ciało jest wtedy dostatecznie rozgrzane, tętno podniesione, a cały organizm wyczerpany ćwiczeniami. Sauna jedynie spotęguje ten efekt, nie dając ci ani chwili wytchnienia. Narazisz się także na odwodnienie, ponieważ już podczas ćwiczeń straciłaś/eś wodę i elektrolity, a wizyta w saunie wywoła ponownie intensywne pocenie. Skutek? Zamiast się zregenerować, tylko się zmęczysz i narazisz się na osłabienie, a nawet zasłabnięcie oraz inne niebezpieczne skutki przegrzania organizmu.

Warto także pamiętać o przeciwskazaniach do korzystania z sauny, do których należą, m.in.: ciąża, choroby serca i układu krążenia, astma i duszności, problemy z ciśnieniem krwi, epilepsja. Piłeś/aś alkohol? Zapomnij o saunie.

Saunowanie – kilka praktycznych porad

Pamiętaj, że korzystanie z sauny to rodzaj prozdrowotnego rytuału. Poświęć na niego odpowiednią ilość czasu i nie lekceważ panujących tam zasad – służą one twojemu zdrowiu (oraz zapewniają komfort innym osobom). Więcej o kulturze saunowania przeczytasz tutaj.

1. Zawsze zabieraj ze sobą dwa ręczniki. Jeden służy do zakrywania ciała podczas przemieszczania się po terenie saun oraz do osuszania się po prysznicu, a drugi do podkładania pod stopy, kiedy zajmiesz miejsce na ławeczce (dotyczy saun fińskich). Każda część ciała, która ma kontakt z drewnem, powinna spoczywać na ręczniku.
2. Nie obawiaj się przebywania w saunie bez kostiumu kąpielowego – to jedno z niewielu miejsc, w których nagość jest nie tylko dozwolona, ale wręcz zalecana. Ponadto sztuczne materiały w wysokich temperaturach mogą podrażniać skórę. Pamiętaj również, aby zdjąć biżuterię, zegarek i inne ozdoby.
3. Saunowanie rozpocznij chłodnym prysznicem i wytarciem do sucha skóry. Następnie, po wejściu do sauny, zajmij miejsce na jednej z niższych ławeczek. Jeśli przyzwyczaisz się do temperatury, możesz przesiąść się wyżej (im wyżej, tym goręcej). Po wyjściu z sauny weź zimny prysznic, stopniowo zmniejszając temperaturę wody. Takie schładzanie powierzchni ciała przywraca mu naturalną temperaturę i tętno. Pamiętaj! Jeśli po ostatnim seansie nie schłodzisz się wystarczająco dokładnie, twój organizm nadal będzie się pocił, co po wyjściu na zewnątrz naraża cię na przeziębienie.
4. Po zakończeniu całej sesji napij się wody i odpocznij na leżaku lub ławce. Przeznacz na odpoczynek tyle samo czasu, ile wcześniej trwało saunowanie. Zawsze pamiętaj o zachowaniu cyklu: nagrzewanie, chłodzenie, odpoczynek. Dzięki temu stopniowo zahartujesz organizm i w pełni skorzystasz z prozdrowotnego oddziaływania sauny.